opnemen-aanpassen-afbreken-scheiden-in stand houden-GROEIEN-tot stand brengen
Kinderen
We zijn aangekomen bij groeien. Dat is nogal voor de hand liggend. Alles wat leeft groeit, toch? In zekere zin natuurlijk wel. Maar groei past toch vooral bij het jonge leven. Als embryo groei je van “niets” naar gemiddeld 3,5 kilo. En na de geboorte groei je, tot je volwassen bent. Die groei gaat niet constant en geleidelijk maar in fases. Het eerste levensjaar vindt heel veel groei plaats. Tot aan de puberteit groei je meestal eerst in de breedte en dan weer in de lengte en zo verder. Als puber heb je dan een laatste groei spurt, waar bij kinderen enorm de hoogte in kunnen schieten. Dan sluiten de groeischijven, de plek in de botten waar de groei plaats vindt, en dan ben je uit gegroeid. Waar je op de dag energie verbruikt en er in je lichaam ook afbraak plaatsvindt, gebeuren herstel en groei in de nacht. Dan maak je ook het meeste groeihormoon aan.
Volwassenen
Als volwassene groei je natuurlijk niet meer op dezelfde manier als een kind. Maar je kan nog in de breedte groeien, vetweefsel lijkt wel onbeperkt in zijn groeimogelijkheden. Je kan natuurlijk ook je spieren trainen, die kunnen dan groter worden. En als je zwanger bent, dan groeit je lichaam en groeit er ook nog een kind in je. Waanzinnig eigenlijk. Bepaalde lichaamsdelen kunnen wanneer ze beschadigd, ziek, of weg geopereerd worden ook aangroeien. Denk maar aan een gebroken bot, of je huid na een brandwond, dat geneest in principe allemaal volledig. Of je lever, die kan je voor de helft missen en die groeit gewoon weer aan. Maar ja, je lever is ook een soort hoofdvestiging van het etherlichaam dus die zit wel goed qua levenskrachten en herstel. Hiertegenover staat het zenuwstelsel en de zintuigen. Zoals je misschien nog weet van de drieledigheid hoort dit gebied bij de bovenpool. Dit is nou niet bepaald een gebied met veel levenskrachten. Dus wanneer er in het zenuwstelsel iets kapot gaat, groeit dat niet zomaar aan maar slechts met een snelheid van 1 millimeter per dag.
Begrenzing
De groei van de botten stopt met het sluiten van de groeischijven. Als het goed is. Er kunnen natuurlijk allerlei stoornissen optreden waardoor je te veel of te weinig groeit, zowel in de kindertijd als volwassene. Groei als zesde proces wordt beïnvloed door de voorgaande processen: er moet stof zijn om mee te groeien. Die moet eerst opgenomen, aangepast en verteerd zijn voordat er überhaupt gegroeid kan worden.
Vol-wassen, dat betekent natuurlijk letterlijk volgroeid, klaar met groeien. Want in een gezond organisme houdt de groei een keer op. Het hoort bij de jeugd en bij jong zijn en is in wezen een ontwikkelingsfase. Je ziet dat veel ouderen krimpen. Hier gebeurt het tegenovergestelde van groeien. De grootste krimp komt omdat je op oudere leeftijd minder water in je lichaam hebt. Daardoor worden bijvoorbeeld je tussenwervelschijven dunner en word je kleiner.
Unlimited
Dat was het lichaam. Geestelijk is de groei bij een mens onbeperkt.
Laatst hoorde ik van een collega die wekenlang dag en nacht voor haar verwarde vader had gezorgd omdat haar moeder op vakantie was gegaan. Toen moeder thuis kwam nam die aan dat de zorg wel even op deze manier door kon lopen. Maar mijn collega was helemaal op. Dit was voor haar een spoed cursus grenzen stellen. Terwijl ze dit vertelde zag ik letterlijk hoe ze gegroeid was: een stuk rustiger, steviger en volwassener. Moeder mocht haar eigen boontjes doppen, mijn collega gaf haar grenzen aan. Op deze manier kan er ook groei plaats vinden, dat hoeft dus niet altijd fysiek te zijn.
Je kan je wilskracht en doorzettingsvermogen trainen, je zelfbeheersing. Je kan je emoties de baas worden zodat je bijvoorbeeld geen paniekaanvallen meer hebt. Je kan kiezen voor wel of geen schuldgevoel. Je kan een leven lang blijven leren en groeien. Zo kan je fysiek nieuwe vaardigheden aanleren bij een nieuwe sport. Je kan nieuwe talen leren, kennis opdoen, nieuwe mensen en landen leren kennen. Je kan je steeds meer in een ander leren inleven.
Of zoals Edmond Schoorel het in drie dimensies benoemt: je kan je moreel tot in de hoogte ontwikkelen, je denken kan in diepgang toenemen en je gevoel kan zich wijd uitstrekken. En het mooie is, waar je op oudere leeftijd fysiek kan krimpen, is het juist op geestelijk vlak goed mogelijk om tot bloei te komen.
Volgende keer het laatste proces van tot stand komen.
Aukje Kaptein, Huisarts
Martin Springvloed, Fysiotherapeut
